แปดสองสี่

เนื่องจากวันนี้เป็นวันหวยออกสินะ ชั้นหนังสือถึงเปิดมาด้วยเลขท้ายสามตัว ไม่ใช่แล้ว...ที่นี่ยังเป็น blog เกี่ยวกับหนังสืออยู่ จะให้เปลี่ยนทางไปใบ้หวยก็คงจะถูกกินตลอดๆ นี่เป็นคนที่ไม่มีดวงกับการเสี่ยงโชคอย่างแท้จริง     จับฉลากของขวัญวันปีใหม่ก็ได้คุกกี้กล่องกลมแดง (คือไม่ต้องห่อก็ได้มั้ง ไม่ได้ลุ้นในการแกะห่อของขวัญเลย) สอยดาวก็ได้ปากกา ผงซักฟอก อะไรทำนองนั้น ชั้นหนังสือขอแนะนำหนังสือต่อไปละกัน เอาหล่ะ เข้าเรื่อง

ผู้เขียนหนังสือของวันนี้คือคุณงามพรรณ เวชชาชีวะ ชื่อคงคุ้นหูกันอยู่บ้าง คุณงามพรรณได้รับรางวัลซีไรต์จาก ‘ความสุขของกะทิ’ แต่มีหนังสือของคุณงามพรรณเล่มหนึ่ง ที่ชั้นหนังสืออยากมาแนะนำให้รู้จัก

มีหนังสือหลายต่อหลายเล่ม รวมทั้งบทความต่างๆ บรรยายถึง “ซอย” 824 ก็เป็นเรื่องของซอยๆ หนึ่ง
ชื่อซอยอยู่สบาย คำภาษาไทยที่ว่า “ซอย” เราว่าไม่มีคำตรงกันในภาษาอังกฤษ คือ เค้าก็มีคำว่า alley, lane, small street อะไรก็ว่าไป แต่มันไม่แสดงภาพความเป็นซอยเท่าไหร่ หรือเพราะชาวตะวันตกไม่ได้มีวัฒนธรรมการอยู่ซอยเดียวกันอย่างที่คนไทยคุ้นเคยก็เป็นได้ ซอยมันเป็นมากกว่าสภาพภูมิศาสตร์ แต่มันมีสังคม                มีครอบครัว มีเสียงดัง มีแสงไฟ และก็มีเรื่องเล่า ทำให้เรารู้สึกว่าความเป็น “ซอย” ในบริบทของภาษาไทยเป็นภาพที่มีชีวิตและมีความเคลื่อนไหว

824 เป็นเรื่องเล่าของคนในซอยเล็กๆ ที่มีสีสันและความหลากหลาย ที่เคยอยู่อย่างธรรมดาๆ เหมือนว่าความเคลื่อนไหวในแต่ละวันในซอยอยู่สบายจะไม่มีอะไรแตกต่างกัน แต่แล้วเหตุการณ์ใน 24 ชั่วโมง – 1 วัน ก็เกิดขึ้นและกลายเป็นเวลาที่ไม่ธรรมดาของคน (และสัตว์) ในซอย ที่ร้อยเรียงต่อกัน การกระทำหนึ่งๆ อาจจะมีผลกระทบต่อผู้คนใกล้ตัวอย่างได้อย่างไม่น่าเชื่อ นั่นแหละคือเหตุผลว่าทำไมต้อง 824

หนังสือเล่มนี้บทสนทนาน้อยมาก ส่วนใหญ่เป็นบรรยายโวหาร เป็นหนังสือที่ทำให้เราได้ใช้จินตนาการสร้างภาพซอยอยู่สบายและผู้คนในซอยขึ้นมาเอง แม้ว่าโดยส่วนตัว เราไม่เคยอยู่ในสังคมซอยหรอก (เป็นเด็กที่เติบโตมาพร้อมพื้นที่เล่นกว้างขวาง เขา น้ำตก ต้นไม้ และอ่างเก็บน้ำ // ขอบคุณพ่อแม่) แต่อ่าน 824 แล้วก็นึกภาพออกนะ เพราะมันดูเป็นซอยแบบไทยๆ อย่างที่ว่าก็ได้มั้ง

ตัวละครโปรดของเราในเรื่องนี้คือ มอมแมม ชื่อแปลกใช่ไหม ใช่แล้วหล่ะ มอมแมมเป็นหมาข้างถนน (เราเป็น  ทาสหมาเล็กๆ ในที่นี้หมายความว่ารักหมานะ ไม่ได้ตกเป็นทาสขนาดปฏิบัติกับหมาราวกับจะพรากธรรมชาติความเป็นหมาไปจากมัน อย่างที่เห็นคนในสังคมบางกลุ่มทำกัน) มอมแมมเป็นหมาไทยพันธุ์ผสม ที่เรามักจะเห็นพวกมันถูกทิ้งเป็นหมาข้างถนนแหละ มอมแมมมีแววตาฉลาด “ไม่ใช่ฉลาดแบบแสนรู้และทำอะไรได้ตามที่คนคาดหวัง แต่เป็นแววฉลาดหมายรู้ที่เหมือนว่ามอมแมมเข้าใจโลก เข้าใจมนุษย์” เราชอบคำบรรยายนี้มาก เพราะเราเคยมีหมาตัวนึง ที่เป็นแบบนี้เลย หมาไทยหน่ะ มันไม่ได้ฉลาดแบบ บอกขอมือก็ให้มือ บอกนอนก็นอน บอกกลิ้งก็กลิ้ง แต่มันฉลาดแบบเข้าใจเรา เข้าใจอารมณ์เราว่าวันนี้อารมณ์ดีนะ วันนี้อารมณ์เสีย เราเลยตกหลุมรักมอมแมมโดยง่าย อีกอย่าง มอมแมมทำให้เราคิดถึง “มอม” ตัวละครจากนิยายอีกเรื่องหนึ่ง ที่หลายๆ คนน่าจะรู้จัก ผลงานของ ม.ร.ว. คึกฤทธิ์ ปราโมช

ตัวละครอื่นๆ ก็ประทับใจนะ อย่างมอมแมมเป็นหมา เรื่องของมอมแมมก็เลยเรียบง่าย แต่พอเป็นตัวละครที่เป็นมนุษย์ แต่ละตัวก็จะมีความซับซ้อนในแบบของมนุษย์ ความซับซ้อนในเรื่องสถานะของบุคคล เรื่องอดีต เรื่องความรัก เรื่องความฝัน รวมตัวกันเป็นส่วนผสมที่ลงตัวและอ่านสนุก เป็นหนังสือที่ชอบมากเล่มหนึ่งเลย

เรื่องแปลกอย่างหนึ่งของ 824 คือ หนังสือเอาคำนิยมที่ปกติอยู่ต้นเล่ม มาไว้ท้ายเล่มซะอย่างนั้น อันนี้จากพิมพ์ครั้งที่ 1 นะ เออ การได้ซื้อหนังสือตั้งแต่พิมพ์ครั้งที่ 1 นี่ มันเท่ไม่หยอกนะ ดูเหมือนเราเป็นคนกลุ่มแรกๆ ที่ได้อ่านและทำความรู้จักหนังสือเล่มนั้นๆ เลย

ขอให้มีความสุขกับการอ่านและวันหยุด